Prøveforelesing: Ansvaret, rolla og funksjonen til sjukepleiaren i eit tverrfagleg samarbeid innan palliativ omsorg.
Vurderingskomiteen består av
- første opponent: lektor Carina Lundh Hagelin, Marie Cederschiöld Högskola, Sverige
- andre opponent: professor Simen Alexander Steindal, VID vitskapelege høgskole
- leiar av komiteen: førsteamanuensis Dag Karterud, OsloMet
Disputasleiar er professor Inger Utne, OsloMet.
Hovudrettleiar er professor Ellen Karine Grov, OsloMet.
Medrettleiarar er førsteamanuensis Kari Toverud Jensen, OsloMet og professor Anne Lise Holm, Høgskulen på Vestlandet.
Samandrag av avhandlinga
Tittel på avhandlinga: "Integration of Palliative Care Learning Outcomes into Norwegian Nursing Education, and Students' Perspectives on Learning Palliative Care through Simulation and Transferring Learning Outcomes to Clinical Placement."
Den palliative tilnærminga handlar om å optimalisere livskvalitet og lindre plagsame symptom hos personar med livsavgrensande sjukdommar, uavhengig av diagnose og alder. Sjukepleiestudentar over heile verda beskriv at dei er uførebudde på palliativ omsorg.
Store variasjonar i korleis palliativ omsorg er integrert i sjukepleieutdanninga globalt er identifisert som ein barriere for å forbetre palliativ omsorg for menneske med uhelbredeleg sjukdom.
Korleis sjukepleiarstudentar forstår palliasjon, og kor godt trena dei er, har derfor noko å seie. Simulering blir anbefalt som læringsmetode, og overføring av læringsutbytte frå simulering til klinisk praksis er identifisert som eit felt der det manglar forsking.
Mål
Det overordna målet med denne avhandlinga var å utforske sjukepleiarstudentars erfaringar med å delta i ein simuleringsintervensjon med palliativ omsorg.
Vidare å undersøkje perspektivet til studentane på å oppnå læringsutbytte gjennom simulering og overføre det til klinisk praksis. I tillegg var målet å identifisere og skissere om læringsutbytte i palliasjon er integrert i sjukepleiarutdanningane i Noreg etter implementering av forskrift om nasjonale retningslinjer for sjukepleiarutdanning.
Design og metode
Studie 1 (artikkel 1) er ein longitudinell intervensjonsstudie der andreårs bachelorstudentar i sjukepleie, n = 55, frå ein bestemt høgskole i Noreg deltok frivillig. Studentane var i den medisinske eller kirurgiske praksisen sin.
Data vart samla inn i ein pretest, ein postsimuleringstest og ein postpraksistest ved hjelp av ei sjølvrapportert undersøking. Dataa vart analyserte ved hjelp av Wilcoxon signed-rank-test for å avgjere om poengsummen til deltakarane endra seg signifikant som eit resultat av simuleringa, og om læringsutbyttet frå simuleringa vart praktisert under sjukehuspraksis. Forskjellane mellom gruppene vart testa ved hjelp av Kruskal-Wallis-testen.
Studie 2 (artikkel 2 og 3) har eit kvalitativt utforskande design. Det vart utført djupneintervju med elleve bachelorstudentar i sjukepleie. Inklusjonskriteriet var deltaking som beskrive i studie 1, og erfaringar med palliative situasjonar i tilhøyrande sjukehuspraksis. Svara vart analyserte ved hjelp av kvalitativ innhaldsanalyse.
Studie 3 (artikkel 4) bruker eit kvalitativt deskriptivt design med ein dokumentanalyse- tilnærming. Programbeskrivingar og emneplanar frå ni universitet/høgskolar som tilbyr bachelorutdanning i sjukepleie i Noreg, vart samla inn frå nettsidene deira. Dokumenta vart analyserte ved hjelp av summativ kvalitativ innhaldsanalyse.
Resultat
Sjukepleiarstudentane som deltok i simuleringsintervensjonen, rapporterte positive forskjellar mellom pretest og postsimuleringstest, noko som indikerer at dei oppnådde læringsutbytte gjennom simulering. Negative forskjellar mellom postpraksistesten og postsimuleringstesten gav likevel inntrykk av at deltakarane i liten grad hadde brukt læringsutbytte frå simuleringsintervensjonen i praksisperioden (artikkel 1).
Studie 2 kan gi nokre forklaringar for å forstå resultata i studie 1. Djupneintervjua indikerer at simulering er ein føretrekt metode for å samle kunnskap, ferdigheiter og kompetanse i palliasjon. Motet vaks gjennom aktiv deltaking og debrifing, og påverka sjølvtillita til deltakarane.
Debrifing såg ut til å endre situasjonen frå kaos til kontroll. Studentane uttrykte at erfaringar frå simuleringa vart overførte til praksis, og tente som eit godt grunnlag for klinisk vurdering og mogleggjorde kommunikasjon med pasientar og pårørande (studie 2, artikkel 2).
Deltakarane understreka at ein føresetnad for vidare læring var å aktivt velje palliative situasjonar. Relasjonar til sjukepleiarar, pasientar og pårørande og faktorar i studentane sjølv fungerte som portvakter for å delta i palliativ pleie og behandling.
Det å bli ein sjukepleiar som kan utøve palliativ omsorg, vart beskriven som ei kjenslemessig utfordrande oppleving. Element som fremma læringsutbytte i palliasjon, var simuleringserfaring, avklarte forventningar, støtte og god dialog med sjukepleiar før og etter læringssituasjonar i praksis (studie 2, artikkel 3).
Funn i studie 3, presentert i artikkel 4, viser at palliasjon er inkludert som læringsutbytte i forskrift om nasjonal retningslinje for sjukepleiarutdanning i Noreg.
Trass i dette vart fagfeltet ulikt vektlagt av universiteta/høgskolane. Spesielt utvalde læringsutbyttebeskrivingar, relaterte emne og nærvær gjennom studiet var ikkje nødvendigvis samsvarande med forskrifta. I tillegg vart det avdekt ein variasjon i terminologien som blir brukt.
Konklusjon
Resultata indikerer at faktorar som personleg engasjement, samhandling i praksisfellesskap og programsamanheng har noko å seie for oppnåinga til studentane av læringsutbytte i palliasjon. Faktorane påverkar kvarandre gjensidig, og læringsutbyttet til studentane blir påverka av i kva grad faktorane blir styrkt eller svekt.
