Tilrår å styrkja innsatsen for barn og unge på Romsås

Gjennom Groruddalssatsingen har Oslo kommune vedteke områdeløft for utsette område i byen. I samband med dette har forskarar sett nærare på områda Romsås og Grorud for å komma med tilrådingar til kva tiltak som bør setjast inn. Før sommarferien vart resultata lagde fram på ungdomsklubben Raven på Romsås.

– Det me ser er at gapet mellom dei rikaste og dei fattigaste har auka på Romsås, og det flyttar fleire frå enn til delbydelen. Det seier prosjektleiar Marit Ekne Ruud ved OsloMet. Ho er seniorforskar ved By- og regionsforskingsinstituttet NIBR og har leidd analysen av områda.

Romsås utmerker seg med å vera ein av delbydelane med færrast kvinner i arbeid – Forskar Marit Ekne Ruud

Nokre av hovudfunna

Gapet mellom dei rike og fattige har auka, og det flyttar fleire frå enn til Romsås
Flere med etnisk norsk bakgrunn flyttar bort
Antall familiar som bur trongt har økt
Høg del barnevernsaker - kvar fjerde familie
Barn kjenner seg utrygge ute i nærmiljøet, og har for lite trygg vaksenkontakt utanfor heimen
Antal barn i skulealder går ned på Romsås, skulen er prega av mykje uro
Ein stor del oppnådde ikkje krava til vidaregåande skule, 44 prosent har ikkje fullført vidaregåande etter fem år
Unge menn opplever utanforskap, unge jenter slit med angst og innvandrarkvinner kjenner seg isolerte
Andelen sysselsette menn har gått kraftig ned sidan 2007, og Romsås er ein av delbydelane med færrast kvinner i arbeid

Dei fleste er i jobb

Arbeidet er gjennomført av NIBR i samarbeid med Arbeidsforskningsinstituttet (AFI). Ruud meiner at det òg er viktig å fastslå at trass i dei levekårsutfordringane dei har avdekt, så er dei fleste som bur i området i jobb, dei fleste eig sin eigen bustad, dei fleste har ei utdanning og er økonomisk uavhengige.

– Me veit òg at både ungdom og vaksne på Romsås og Grorud trivst der dei bur, at dei unge trivst på skulen og mange er med i fritidsaktivitetar, seier ho.

– Denne studien har i særleg grad krinsa rundt barn, ungdom og unge vaksne. Det er forsterka innsats for unge, nærmiljøa deira, kvardagsliv og livskvalitet som er det sentrale for å betra situasjonen og for å førebyggja ein problematisk livssituasjon seinare.

Likevel har forskarane i rapporten sin avdekt ei rekkje utfordringar i området som kommunen bør sjå nærare på.

Norske flyttar ut

Rapporten viser mellom anna at fleire med etnisk norsk bakgrunn som flyttar ut, og det blir større del eldre i området. Meir enn ein firedel av hushalda får over halvparten av inntekta frå offentlege overføringar. Talet på barn i skulealder går ned på Romsås, og 44 prosent har ikkje har fullført vidaregåande etter fem år. Romsås har òg den nest høgaste del dropouts blant Oslos 92 delbydelar.

Andelen sysselsette menn har gått kraftig ned sidan 2007, berre få andre delbydelar ser det same, og Romsås utmerker seg med å vera ein av delbydelane med færrast kvinner i arbeid.

Forskarane har òg avdekt auka grad av utryggleik som følgje av narkotikaomsetning. I delbydel Grorud er det òg ein relativt høg del utleigebustader, og høg prosent som flyttar inn og ut; noko som gir gjennomtrekk og mindre stabilitet i området.

Tilrår å bruka større søsken

Forskarane tilrår ei rekkje tiltak for å betra miljøet i delbydelane, mellom anna auka nærvær frå politiet og betre samarbeid med mellom anna barnevernet og Boligbygg, som forvaltar dei kommunale bustadene. Dei tilrår òg ein styrkt innsats på samanhengen mellom folkehelse og integrering og peikar på behovet for å betra trygge sårbare barn og familiar.

Forskarane understrekar samtidig at strategiane kommunen legg for området òg bør styrkja dei kvalitetane i nabolaga og nærmiljøa som allereie utmerker seg positivt. Særleg idrettsarena, uteområde i bustadmiljøa, fritidsklubben, frivilligsentralen og skulane.

– Desse kan utgjera ein sosial-geografisk ressurs og ei tru på at det nyttar. Dette kan ha ein god «smitteeffekt» på andre, seier Ekne Ruud.

– Eit av forslaga våre er å er å etablera eit nærmiljøhus eller eit grendehus med aktivitetar, kurstilbod og møteplassar der fleire vaksne er tilgjengelege for barn og ungdom, seier ho.

Styrke fritidsarenaar og foreiningar

Forskarane tilrår òg å styrkja fritidsarenaar og foreiningar. Særleg blir det tilrådd at bemanninga i den velfungerande fritidsklubben blir styrkt for å gi barn og unge fleire vaksenpersonar å ta omsyn til – og dessutan å bruka eldre søsken til barn i området som positive rollemodellar, etter ein vellykka modell frå Paris.

Kva er eit områdeløft?

Områdeløft som fenomen vart for første gong nytta i fire delbydelar i Groruddalen som ein del av den meir omfattande Groruddalssatsingen som starta i 2007, og vart etter kvart teke i bruk i andre område både i Oslo og andre byar.

Områdeløft er eit offentleg finansiert utviklingsprogram for å gjennomføra heilskaplege innsatsar i levekårsutsette område, og har som oftast ei varigheit på tre til fem år.

Ei rekkje utfordringar

– Me veit òg at både ungdom og vaksne på Romsås og Grorud trivst der dei bur, at dei unge trivst på skulen og mange er med i fritidsaktivitetar, seier ho.

Likevel har forskarane i rapporten sin avdekt ei rekkje utfordringar i området som kommunen bør sjå nærare på.

Referanse

Ruud, Andersen, Brattbakk, Breistrand, Nygaard og Vestby (2018): Utfordringar og moglegheitsrom - Oppstartsanalyse for områdeløft på Romsås og Grorud, NIBR-rapport 2018:4.

Denne artikkelen vart opphavleg publisert på hioa.no/vitenogpraksis 14.08.2018.